mgr Angelika Telążka (Woźniak)
Gabinet Premium

Moje porady

Suplementacja dla dziecka

Jaka suplementacja u dziecka rocznego jest konieczna, a co jest tylko chwytem marketingowym?

Każde podawanie suplementów dziecku powinno być skonsultowane z lekarzem. Dla dziecka w takim okresie konieczna będzie suplementacja witaminą D w okresie od września do kwietnia lub przez cały rok jeśli dziecko w okresie wiosenno- letnim jest chronione przed słońcem. Dodatkowo można suplementować DHA, ponieważ w tym okresie najbardziej intensywnie przebiega proces rozwoju mózgu. Nie ma potrzeby wdrażania innej suplementacji u zdrowego dziecka.

Picie wody

Mam problem z piciem wody, a chciałabym pić jej więcej. Ogólnie mało piję a jeśli już to herbatę i kawę bo zwykłej wody nie lubię. Jak mogłabym to zmienić?

Warto spożywać wodę ponieważ jest ona składnikiem większości reakcji zachodzących w naszym organizmie i w chwili jej niedostatku te reakcje przebiegają mniej efektywnie. Poza tym jest głównym składnikiem krwi, który wpływa na transport tlenu i składników odżywczych, więc jej niedobór sprawia, że komórki są mniej odżywione i natlenione. W konsekwencji czego organizm gorzej funkcjonuje, co przekłada się również na nasze samopoczucie i zdrowie. Jeśli nie odczuwa Pani pragnienia i zapomina Pani o piciu wody warto butelkę czy szklankę wody mieć zawsze przy sobie bądź na widoku tak, żeby Pani po nią częściej sięgała. Czasem niektóre osoby, ze względu na inny smak bardziej akceptują wodę gazowaną i jeśli Pani nie ma żadnych dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego to warto spróbować wody w takiej postaci. Jeśli jednak zdecyduje się Pani na wodę niegazowaną to można nieco zmienić jej smak poprzez dodatek soku z cytryny lub listków świeżej mięty albo parę goździków.

Nadwaga u dziecka

Mam syna, który ma 10 lat i ma nadwagę. Od czego zacząć i jak pomóc mu zgubić zbędne kilogramy?

Powinno się zacząć od wprowadzenia regularności posiłków czyli syn powinien zjadać 4-5 posiłków co 3-4h. Śniadanie powinno być zawsze spożywane do godziny po przebudzeniu. Warto zachęcić dziecko do picia wody zamiast słodkich napojów. Do każdego posiłku powinny być podawane warzywa w różnej postaci. Powinno się stosować chude gatunki mięsa, chude sery i pozostały nabiał. Należy pamiętać o spożyciu ryb morskich co najmniej raz w tygodniu. Wśród technik kulinarnych przeważać powinno gotowanie, gotowanie na parze, pieczenie w folii, pieczenie, duszenie. Wykluczyć z diety dziecka należy słodycze i słone przekąski. Korzystne będzie również zachęcenie syna do regularnej aktywności fizycznej (co najmniej 3 razy w tygodniu, trwającej co najmniej 30 min.). Warto wybrać taką, która będzie sprawiać przyjemność synowi, a nie tylko kojarzyć się z nudnymi ćwiczeniami.

Produkty niewskazane w ciąży

Jakich produktów unikać w ciąży?

Ciąża jest okresem szczególnym dla kobiety. Każda przyszła mama powinna wiedzieć, że w ciąży należy unikać:
-Serów typu feta, pleśniowych, camembert- mogą być źródłem listerii, bakterii wywołującej listeriozę. To choroba szczególnie groźna dla kobiet w ciąży, która może doprowadzić do przedwczesnego porodu lub poronienia.
-Niepasteryzowane mleko i z niego wyroby (oscypek)- ze względu na wątpliwą czystość mikrobiologiczną
-Surowe mięso i wędliny, jaja- spożycie zwiększa ryzyko zakażenia toksoplazmozą lub salmonellą
-Surowe ryby, owoce morza, ryby łowione z zanieczyszczonych wód- duże ryzyko zakażenia pasożytami
-Produktów o dużej zawartości kofeiny- kawa, mocna herbata, napoje energetyczne, kakao, napoje typu cola
-Wątroba- ze względu na dużą zawartość witaminy A, której nadmiar może być szkodliwy dla płodu
-Produkty wysokoprzetworzone- są źródłem konserwantów, sztucznych barwników, aromatów
-Słodziki- zawierają aspartam, który nie został przebadany pod kątem bezpieczeństwa płodu
-Alkoholu- spożywany zwłaszcza w pierwszym etapie ciąży może doprowadzić do uszkodzeń płodu
-Papierosów- ze względu na ryzyko niedotlenienia płodu a także wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu, niskiej masy urodzeniowej oraz wystąpienia wad wrodzonych

Czystek

Ostatnio dużo słyszałam o czystku. Czy faktycznie jest taki zdrowy i bezpieczny?

Czystek ma działanie antynowotworowe dzięki dużej zawartości antyoksydantów, w tym polifenoli. Ma także działanie przeciwwirusowe i przeciwzapalne dzięki temu skraca czas trwania infekcji. W obecnych czasach diametralnie wzrosła liczba zachorowań na choroby nowotworowe zatem ziele czystka może się okazać sprzymierzeńcem w prewencji tych chorób. Warto pamiętać o właściwym przyrządzaniu naparu z czystka i użyciu odpowiedniej wody. Najwięcej substancji bioaktywnych uzyskamy z naparu, który jest parzony nawet 20 min w stałej temp. 95 C w wodzie niskozmineralizowanej. Przeciwwskazaniem do spożywania naparu z czystka może być ciąża i karmienie piersią ponieważ nie ma badań, które potwierdzałyby jego bezpieczeństwo w tym stanie.

Bezpieczne grillowanie

W okresie letnim z mężem często grillujemy. Jak możemy to robić bezpiecznie i zdrowo?

W czasie tradycyjnego grillowania z powodu palącego się tłuszczu, wydzielającego się dymu czy reakcji zachodzących w wysokiej temperaturze, mogą się tworzyć rakotwórcze związki. Aby ograniczyć ich dostęp do żywności warto grillować na tackach lub w foli. Do grillowania warto wybierać drób, ryby, warzywa i używać własnych marynat na bazie oliwy, octu balsamicznego, jogurtu. Grillować możliwe krótko tak, aby produkt nie był surowy. Długie grillowanie i uzyskanie brązowej lub czarnej barwy potrawy może świadczyć o obecności szkodliwego akryloamidu. Najlepiej było by korzystać z grilla elektrycznego jednak grillowanie tradycyjne ze zwróceniem uwagi na pewne zasady też może się okazać bezpieczne. W czasie grillowania należy pamiętać także o dużym spożyciu warzyw pełnych antyoksydantów chroniących nasz organizm przed związkami rakotwórczymi.

Kawa

Czy częste spożywanie kawy może szkodzić zdrowiu?

Kawa kojarzona jest z używką, co sprawia, że spożywanie kawy kojarzy się z negatywnym wpływem na organizm. Do tej pory badania naukowe opisywały przypadki zwiększonego zachorowania na choroby sercowo- naczyniowe pod wpływem spożywania kawy. Natomiast pojawiło się szereg nowych publikacji dowodzących, że regularne i umiarkowane spożycie kawy nie stanowi zagrożenia, a nawet wpływa pozytywnie na funkcjonowanie organizmu. Spożywanie regularnie kawy może zapobiegać zachorowaniu na cukrzycę typu 2. Wypijanie 3-4 filiżanek dziennie może zmniejszać ryzyko zachorowania na choroby serca, jednak już przy większej ilości spożywanej dziennie kawy, efekt może być odwrotny. Poza tym jeśli pijemy kawę niefiltrowaną czyli zalewaną wrzątkiem w szklance musimy uważać na związki lipidowe w niej zawarte, które przyczyniają się do podwyższonego poziomu cholesterolu i homocysteiny we krwi. Z kolei osoby z nadciśnieniem nie powinny się obawiać jego wzrostu, jeśli piją kawę regularnie. Natomiast jeśli chodzi o nowotwory to wiele badań zachodnich mówi o ochronnym wpływie flawonoidów z kawy na wystąpienie nowotworów. Jednak część z badań pokazuje, że niektóre typy nowotworu mogą być wspierane przez substancje zawarte w kawie. Zatem jak we wszystkim należy trzymać umiar. Wszelkie powyższe informacje dotyczą kawy parzonej.

Dieta bezglutenowa

Na czym polega dieta bezglutenowa?

Gluten to białko występujące w zbożach: jęczmień, żyto, pszenica. Dieta bezglutenowa polega na wyeliminowaniu z diety glutenu będącego na ogół w produktach zbożowych, czyli pieczywo, makarony, niektóre kasze (bezpieczne są kasza jaglana i gryczana), płatki zbożowe, otręby. Można spożywać warzywa, owoce, tłuszcze, mięso, ryby, produkty mleczne, ryż, rośliny strączkowe, orzechy. Należy jednak uważać na niektóre produkty bezglutenowe gdyż podczas produkcji mogło dojść do zanieczyszczenia zbożami glutenowymi. Warto zatem czytać etykiety, ponieważ wiele produktów zawiera dodatki glutenowe np. błonnik pszenny dodawany jako zagęszczacz. Gwarancją produktu bezglutenowego jest widoczny na opakowaniu danego produktu przekreślony zielony kłosek.

Obrzęki w ciąży

Jestem w 8 miesiącu ciąży i co raz bardziej puchną mi nogi. Wiem, że w ciąży to nie uniknione ale co zrobić żeby to ograniczyć?

Obrzęki powstają wskutek zaburzenia gospodarki wodnej i białkowej lub zmian, które uniemożliwiają transport płynu z naczyń do tkanek i odwrotnie. Gromadzi się wówczas płyn w przestrzeni pozakomórkowej i w jamach ciała. Może to spowodować opuchliznę w okolicach kostki lub stopy w pozycji stojącej. Okresową ulgę może przynieść pozycja leżąca z uniesionymi nogami. Gdy obrzęki obejmują też ręce i twarz, występują rano i po wstaniu z łóżka, trwają dłużej niż 24 godziny należy skontaktować się z lekarzem, ponieważ może to świadczyć o zatruciu ciążowym. Aby zwalczyć obrzęki należy zmniejszyć podaż sodu poprzez unikanie dosalania potraw lub zastąpienie soli kuchennej solą niskosodową. Można stosować zamiast soli zioła, które nadadzą dodatkowy smak potrawom. Warto unikać spożycia ryb wędzonych, serów żółtych, topionych czy gotowych mieszanek przyprawowych, których głównym składnikiem jest sól bądź glutaminian sodu.

Zamienniki słodyczy

Mam niewielką nadwagę i wiem, że moim największym błędem jest spożywanie słodyczy. Czy są jakieś zdrowe zamienniki słodyczy?

Spożywanie słodyczy jest częstym błędem pojawiającym się w diecie osób z nadwagą lub otyłych. Proponuję, aby zastąpić je słodyczami wykonywanymi przez siebie z mniej kalorycznych produktów. Przepisów na takie zdrowsze „odpowiedniki” jest bardzo dużo w internecie. Wówczas mamy kontrolę nad tym co dodajemy i ile dodajemy danego składnika. Poza tym można zwiększyć spożycie owoców, które zawierają naturalnie występujące cukry. Alternatywą może też być spożywanie owoców suszonych, jednak warto pamiętać, że takie owoce są dość kaloryczne, dlatego trzeba uważać z ilością.

Karmienie piersią

Jestem mamą 1,5 rocznej Zuzi i nadal karmię ją piersią. Czy jest jakaś granica do kiedy można karmić piersią?

Karmienie piersią jest najlepszym darem jaki możemy ofiarować swojemu dziecku. Powinno się karmić piersią co najmniej przez pierwszych 6 miesięcy, jednak górnej granicy nie ma i karmienie można kontynuować tak długo, jak matka lub dziecko sobie tego życzą.

Ksylitol

Czy ksylitol to zdrowy zamiennik cukru? Ile można go dziennie spożywać?

Ksylitol ma działanie przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, chroni przed próchnicą i ma działanie wspomagające w nowotworach żołądka. Poza tym zalecany jest dla osób otyłych i cukrzyków ponieważ nie powoduje dużego wzrostu glukozy we krwi i ma niski indeks glikemiczny. W dużych dawkach może mieć działanie przeczyszczające, dlatego warto zacząć od mniejszych dawek i stopniowo nabywać tolerancję. U większości osób dorosłych powinno się sprawdzić dawkowanie w przeliczeniu 1g/kg masy ciała. Natomiast dzieciom nie należy podawać więcej niż 45g.

Wzdęcia

Ostatnio często mam problem ze wzdęciami. Jak mogę sobie pomóc?

Wzdęcia są spowodowane nadmierną produkcją gazów, która ma miejsce w czasie zakłóconego trawienia i fermentacji.
Gazy gromadzą się również w wyniku połykania powietrza w czasie jedzenia i picia. Tworzą się także w czasie fermentacji niestrawionych części pożywienia, powstaje wówczas: metan, wodór, azot, dwutlenek węgla, indole. Produkty niestrawione, głównie węglowodany są metabolizowane przez bakterie jelitowe. Zaburzenia trawienia mogą być przyczyną braku lub niskiej aktywności enzymów oraz przyspieszonej perystaltyki, co sprawia, że pokarm jest niedostatecznie strawiony. Wzdęcia mogą się nasilać po zjedzeniu niektórych produktów np. groch, fasola, kapusta, brukselka, brokuł, dlatego warto by było ich unikać lub je ograniczyć. Należy unikać spożycia wody gazowanej czy innych napojów gazowanych. Ograniczyć warto też spożycie słodyczy, owoców suszonych, miodu. Posiłki należy spożywać w spokojnej atmosferze, bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając każdy kęs. Ulgę mogą przynieść zioła i przyprawy takie jak: koper włoski, rumianek, kminek.

Zaparcia

Od dłuższego czasu mam problemy z wypróżnianiem, a dokładniej z zaparciami. Co mi może pomóc?

Przyczyną zaparć może być: brak ruchu, depresja, niepokój, nieregularność w oddawaniu stolca, który długo zalega w jelicie. W wyniku długiego zalegania kału w jelicie dochodzi do jego nadmiernego odwodnienia i tworzy się twarda, sucha masa trudna do wydalenia. Tendencja do zaparć może pojawić się także w sytuacji, gdy zanika uczucie parcia na stolec. Może do tego dojść przy częstym, świadomym powstrzymywaniu się od wypróżnienia. Jak sobie z tym radzić?
Należy zwiększyć podaż produktów zawierających błonnik, który przyspiesza pasaż jelitowy i ułatwia wypróżnianie. Produkty zawierające duże ilości błonnika to m.in. otręby, płatki owsiane, orzechy, owoce suszone, ryże, kasze, owoce i warzywa (surowe). Należy jednak pamiętać, że spożywanie produktów obfitujących w błonnik wymaga też spożywania odpowiedniej ilości płynów, aby nie uzyskać efektu odwrotnego niż zamierzony. Walkę z zaparciami wspomóc może spożywanie niesłodzonych napojów mlecznych fermentowanych (kefir, maślanka, jogurt, kwaśne mleko). Można także zastosować terapię ziołami, głównie senesem i siemieniem lnianym.

Wprowadzanie glutenu

Moja córka ma 5 miesięcy i słyszałam, że bardzo ważny jest moment wprowadzenia glutenu do diety dziecka. Boję się że, jest już za późno na wprowadzenie i córka z tego powodu będzie miała alergię. Kiedy właściwie powinno się go wprowadzić?

Moment wprowadzenia glutenu nie ma żadnego wpływu na wystąpienie alergii, a zachorowanie na celiakię jest związane z czynnikiem genetycznym. Gluten powinno się wprowadzić nie wcześniej niż w 5 i nie później niż w 6 miesiącu życia. Należy najpierw podać małą ilość ok. 2-3g i obserwować reakcję dziecka na nowy pokarm.

POKAŻ